kamus bali C

Tampilkan postingan dengan label kamus bali C. Tampilkan semua postingan
Tampilkan postingan dengan label kamus bali C. Tampilkan semua postingan

kamus bali C


  c/ce/n aksara makatelu di abjad Indonesia 
cabai n 1 tabia, sr Capsium; 
-- Jawa (panjang), tabia bun, Piperretofractum; -- merah 
(besar) tabia lombok, Capsicum annuum; -- rawit tabia krinyi, 
Capsium frukscens tescens 
cabak n sr kedis sesapi ane'pesu peteng 
cabang n 1 carang; 2 canggah; cagak; sepak; 3 cabang; -- pohon 
man gga itu patah, carang punyan poh ento empak; 
bercabang macarang macanggah: berm gin banyak, bingin 
macarang liu; 
bercabang-cabang liu macarang 
cabar a getap; gerap: anak itu -- pergi malan han, anak ento getap 
luas peteng 
cabaua mencabau v ngé'sgs; ngr4e's: Ibu - kepalanya krn gatal, 
mem ngeges sirahne kerana genit 
cabik a uek; 
cabik-cabik uk berembeng; 
mencabik(kan) mejek: baju di dada, mejek tai di gidat; 
cabikan ukan; baju, uekan baju 
cabir a uek dawa; 
cabir-cabir uek brengbeng; pakaiannya -, kiambine uek 
bre'ngbtng 
cabuh a rusuh: tangannya --, sering men gambil milik orang, limanne" 
rusuh, nyemak gelah anak 
'cabuk n sr gering berung bengu 
2cebuk n ad b pasih 
3cabuk -* cambuk 
cabul a cabul; crucuh: gambaran (bacaun) --, gambar crucuh 
cabur n kecaburan n unduké'nyut; mabiayuhan: lingkungan desa itu 
sering -, wawengkon desa ento pepes mabiayuhan 
cabut v abut; ancit: 
mencabut ngancit; nyabut; -- surat keputusan mucehang surat 
kaputusan; 
-- keris pistol, ngunus; nyroe'ngan; mesuang; -- perkataan 
ngodalang munyi; 
mencabuti ngabutin; 
mencabutkan ngabutang; 
pencabutan pangabutan; — perkara, pangabutan prakara 
caca n ad dedaaran (jukut-jukutan, mal) 
'cacah v, bercacah v macohcoh (mapindan gegambaran di awake): 
mukanya —, muan' macocoh 
2cacah v, mencacah v nyahcah; nektek; ngebat; / daging, ngebat / be/ 
3cacah n ketkan; cacakan: perhitungan -- jiwa, paitungan Hun 
penduduk 
4cacah n petani due tetep dadi krama desa 
'cacak n tetanceban jegjeg; 
mencacak mejujuk tegteg: - tonggak, majujuk tegteg tur 
nongos; 
mencacakkan mejujukang apang tegteg (di tanah): -- tiang 
bendera, mejujukang tiang bendé'ra 
2cacak v, mencacak v 1 nyerek; 2 nyopt 
pencacak tukang copet 
cacap n bakal (asem) ambuh bok; 
mencacap 1 melusin bok uli bakal (asem); 2 melusin sirah 
cacar n kecacar; 
pencacaran penyukitan: --folio kpd anak balita, penyukitan folio 
tekn anak cenik cacat a cacad; ceda: tan gannya -- krn jatuh, limanicacad kerana ulung 
cacau a, mencacau v 1 makianyiran; 2 ipit; enenan: dia dl 
tidurnya, ia ipit dipulesanné 
'caci n cak pepisuhan; tetemahan; 
mencaci memisuh; nemah; 
cacian pisuhan; temahan: dia mendapat -, ia maan pisuhan 
2caci n pekakas pengalungan; bidak (layar) 
cacibar n ad sr kedis, Eurostopedus teemminckii 
cacing n cacing; 
-- gelang-gelang jiati; -- keremi krawitan; sindetan; -- pita 
cacing megeet-get buka ampas nangkan -- tanah jiati; 
cacingan naanang sakit kerana liu cacing dibasange' 
cadang v, mencadang v nyadangang; nyediang; menganang: apakah 
kau sudah makanan? apa cai suba nyediaang dedaaran? 
cadangan pasediaan; penga: - masih ada, pasediaan enu ada 
cadar n 1 cadar; kekudung sirah anak luh; 2 seprai angkeb mja; 
bercadar ngangson cadar; (maselubung) 
cadas n sr paras; parangan 
cadik n katir 
cadir -, cadar 
cadok a bua: mata ayam itu --, matan siap ento bua 
'cagak n 1 engak; 2 canggah; 
bercagak mcagak; mecanggah: pohon berm gin - banyak, 
punyan bingin mecanggah liu 
2cagak v, mencagakkan v nancebang (tiing) kayu 
cagar n 1 kantah; 2 pancer: sawah itu dipakai mencari uang, carik 
ento anggona kantah ngalih pipis; 
-- alam is palemahan misi buron ane kravebin ulih pemerintah; 
mencagarkan maang mal anggon kantah utang; ngadng, - 
sawah, ngadang carik 
cagu n katimumulan ad penyakit jeriji tur menanah) 
caguh n cagu / cahaya n 1 caya; kredepan; kenyahan; -- lampu itu terang, caya 
lampu ento terang; 2 enteran; -- muka, kelus, sebeng; 
bercahaya mecaya; makenyah cahar a nch (tai); 
mencahar nginem ubad urus-urus, anggon 
pencahar ubad urus-urus 
caing a sétst; bré'ngbng; uk; grbéig: bajunya orang tua itu -, 
bajun anak tua ento stst; 
caing-caing stst; u6k brgbg 
cair a ncéh; 
cairan 1 nyeng; nyugan; saliring an ch; 2 ketengan; 
mencair dadi e'nch; 
mencairkan ngchang 
cak n sr kedis; 
-- padang sr kedis petingan; bondol; pent; Anthus 
novaeseelandias malayensis; -- padi kedis pipit; kedis ciak; 
Munia malayensis maja; -- raja kedis sangsiah (sangsiah), 
Ploceus philippinus infortunatus 
cakah a rnggah 
cakak v, bercakak v mejaguran; 
pecakak anak and demen majaguran; 
cakaiang n ad be'cekalan an gedé', Katsuwonus pelamis 
cakal-bakal 4 cikal bakal 
cakaIeIe n ad igelan siat (di Maluku tur di Minahasa) 
'cakap a 1 kk nyidaang; sanggup; 2 duweg; omong; 
kecakapan kaduwegan 
2cakap n omong; tutur; 
-- angin tutur puyung; 
bercakap ngomong; 
bercakap-cakap mapaomongan; 
mempercakapkan ngomongan; 
percakapan pagumegan; kapara / 
cakar n jriji makuku dawa-dawa (siap, meong, mal); 
bercakar-cakaran: 1 saling gasgas; saling rokeh; 2 sas miegan; 
magrengan; merebat; 
mencakar ngasps; ngrokeh; 
pencakar pengehkhan; pengohkohan; awan (-V langit), sarwa 
wewangunan ané matumpang tegeh cakeia n uham pelacur 
cakiak n trompah uli kayu; bakiak 
cakmar n bulusan pasih 
cakmau - camau 
cakra n 1 ki cakra; roda; 2 io cakram: Dewa Wisnu memakai senjata 
panungkas yang namanya -- dl pewayangan, Dewa Wisnu 
nganggon senjata sakti ané'madan cakra di pewayangan 
Cakrabirawa n ad pasukan gabungan uli angkatan darat, laut 
udara, muah kepolisian RI ane" tugasne' nyaga keselamatan 
PrIsidé (dugas jaman pamerintahan Pre'sidén Sukarno) 
cakram n cakra 
cakrawala n 1 wates pliat; 2 lengkung langit 
cakup v, mencakup v 1 nyaplok; 2 capluk-capluk; 3 makauban: mu/ut 
babi itu km galak, bibih kucit ento capluk-capluk krana galak; 
mencakup-cakup capluk-capluk; 
pencakup sr jebag magigi 
calak a penté's; lancang: anak sekecil itu sudah -- bicara, anak amun 
cerik ento suba pente/s ngomong 
calar a sue/d; beré'd: punggungnya -- kena dun, tundunne sued kena 
dui 
caling n caling 
caIit n sr cilak; anci; mal; 
bercalit mors (kena tinta); / 
mencalitkan moré'sang: tinta pd baju, moresang tinta di baju 
caio n juru aljh muatan (montor); cab; makiar 
calon n calon; cadangan; 
mencabonkan nyalonang: siapa yang Anda?, nyen ane 
nyalonang cal 
calui a demen nerima sogokan pipis 
calung n 1 bonjor anggon ngalih ye/h; 2 sr timba cerik uli tiing; 3 sr 
mangkok uli timah anggona natakin getah kar't 
cadus a caplus: gagang sabit itu --, patin ant ento caplus 
cam v, mencamkan v 1 ngresepang; 2 ngidepang: kamu tidak 
pikiran, cai sing ngidepang keneh 
'camar n ad kedis di pasihe' 
2camar a loba; rakus 
camat n camat; punggawa; 
kecamatan 1 kecamatan; wawengkon camat; 2 kantor (umah) 
camat 
camau n ad punyan kayu, akahné' anggon ubad kencing nanah; 
Dracaena angustifolia 
cambah 4 kacambah 
cambang n kalis; 
bercambang kalesan: mukanya -S, muané' kale'san 
cambuk n pecut; 
mencambuk 1 nglambet; mecut; 2 nguduhang apang magiet: 
sopir dokar kudanya, supir dokar mecut jaranne' 
camca n sr sinduk 
campa n sr macan polé'ng ane"galak sajan 
campah a campah (rasa): makanan mi rasanya --, dedaaran ene 
rasané' campah 
'campak v, mencampakkan v nyabatang; ngentungang; mantigang; 
nyambehang; 
tercampak sabatanga; entunganga; mentungang 
2campak n Dok gering tampek (muah paica), morbilli 
camping compang-camping 
'campung n tugel (a) muncukné', tanggune' mal; 
mencampung nugel (muncuk, tanggu) 
2campung4 cemplung 
campur v madukan; baur; turut --, tangan, milu (bareng) ngencanang; 
-- aduk, baur, magladuran; madukan; - gaul, mapagubukan; 
bercampur madukan; macampuh; 
mencampur ngadukin; nyampur; 
campuran 1 campuran; 2 gabungan; 
mencampurkan ngadukang; nyampurang; 
mencampuri nyampuri; ngadukang 
camuk v nusuk; amuk; 
mencamuk ngamuk; nusuk 
canai n grinda; 
canaian ane'suba masangin; caran nyangih
canang n kempul; 
mencanangkan ngorahang; nguarang; ngasiarang; 
pencamang anake' ané' ngorahang 
cancut v, bercancut v makancut ginting 
'canda v, bercanda v macanda; mageguyonan; ia sama temannya, 
ia macanda ajak timpalne' 
2canda n -- peti peti panyimpenan pipis, mas, mal 
3canda n sr tumbak bawak 
candan + kecandan 
canderasa 4 candrasa 
candi n candi 
candra ki n 1 bulan; 2 sr dewa 
canradimu ka n 1 ki ad kawah di kahyangan; 2 ad latian 
kemiliteran para perwira / 
candrasa ki n ad pedang; klewang 
candu n candu; madat; 
pecandu 1 pamadat; 2 sas anak buduh (mabalih, mal): anak 
sekolah itu rokok, murid ento pamadat roko 
candung n sr bliung 
'cang n munyi an nglengking 
2cang n sr pesor 
3cang n sr jaring ged( anggon ngejuk be 
cangak n mencangak v 1 madengokan; maseeban; nule'nge'k; 2 kedis 
cangak: siswa itu - ke belakang, murid ento madengokan kuri 
'canggah n canggah; cagak: membuat -- pondo/c ngaé' canggah kubu; 
bercanggah macanggah; macagak 
2canggah n canggah; klabkab 
canggai n 1 kuku dawa di kacing; 2 kuku-kukuan (ajimas yadin 
slaka): -- nya patah dipakai mencubit, kuku dawa di kacingné' 
clung anggona nyrek 
canggih a canggih 
canggu mk n cagu 
canggung a 1 singkuh; seglad; 2 kikuk; 3 sarwa tuna: dia masih - 
- menaiki mobilnya, Ia flu singkuh nyalanang motorn
cangkat n bukit cenik; tanah ad tegeh tur me'rg 
cangkel n cangkel; engsut; 
mencangkelkan ngengsutang: nyangsang; baju basah, 
nyangsang baju belus 
'cangkiong n cangklong / 
2cangklong n sr gande'k; kampek 
cangking v, mencangking v ningting; nengte
/ ,
ng; tas, nengteng tas 
'cangkir n cangkir 
2cangkir n jriji ane' di dun (kedis, siap, mal) 
cangkok v dekung; 
mencangkok nekung: dia sedang - bunga, ia sedek nekung 
bunga; 
cangkokan dekungan; 
pencangkokan padekungan; - antung pidabdabe nyilurin 
pepusuhan 
cangkrang v pijet; enter; suklit 
cangkriman n cecangkriman 
cangkring n ad sr punyan kayu, Erythrina fisca 
'cangkuk4 cangkok 
2cangkuk n 1 sangket klambu; 2 angkuh 
3cangkuk n ad ubad miakar aji bunga-bunga tuh 
cangkul n tambah; 
mencangkul numbeg; 
mencangkul(i) numbeg(in): - tanah, numbegin tanah 
cangkung v, bercangkung v nyangkok: rajinlah bekerja, jangan 
saja, jemetang mega, ede nyongkok dogn; 
mencangkung nyangkok 
cangkup4 cakup 
cangcang v, mencangcang v nyangcang; ngencang: tali sapi, 
ngencang talin sapi 
canguk v, mencanguk v negak sambilanga nguntul 
cantel, n mencantelkan nengsutang; nyantelang; 
cantelan pangengsutan; cantelan: menggantung baju di 
ngantung baju di pangengsutan;
canteng n cantengan: sakit (beseh) di kuku (jrij i), biasane menanah 
cantik a jegeg; melah (luung); seleh: bertambah --, nyeggang; 
mempercantik ngamelahang; / 
mencantikkan nga apang jegeg: penari itu sedang dirinya, 
tukang igel ento sedek maias; 
tercantik paling jegega; 
kecantikan kajegegan; kaselehan 
canting n 1 sr canting; 2 prabot pamatikan aji tembaga 
cantol v engsut; 
mencantol ngengsut: layang-layang di pohon, Iayangan 
ngengsut di punyan kayun 
mencantolkan ngengsutang; 
cantolan ane' engsutanga 
cantrik n sisia; murid 
cantum v, bercantum v nunggah (di karangan): seperti itu - dl 
lontar, sapunika nunggah ring lontar; 
mencantumkan ngunggahang; 
tercantum nunggah , 
cap n 1 cap; 2 tanda; stempel; 
-- batu panyangkaan aji batu 
'capa n punyan sembung, Blumea balsamifera 
2capa n ad plalian (nganggon toh pipis) 
capai v, mencapai v 1 nyujuh, 2 nganteg; neked; 3 maan; mapikolih: 
pelari itu sudah - finis, pelari ento suba neked di tanggu; 
tercapai bakatanga; pragat: cita-citanya sudah -, iming￾imingane'suba bakatanga (majalan) 
capang a dawa mlingkar (kumis); kepang (kuping); renggah (tanduk) 
capcai n capcae' (ad masakan Cina) 
cape /cape/ a kenyel; 
-- had ibuk; inguh; engsek 
capek /capekl a cak leleh 
capelip n tudung sirah aji anyaman tiing, lanying 
capik -+ cape / 
capil n tudung sirah, malakan aji anyaman tiing, lanying bentukne 
capjiki n capjiki
caplak n 1 kutu barakan; 2 buyung tipis 
cap bk v, mencaplok v 1 nyaplok; nyanggol; 2 cak mubutin gelah 
anak: berebut -- daging, marabut nyaplok be 
capuk a bunk pabronyot; mukanya --, muan bunk pabronyot 
capung n capung 
cara n 1 cara; turah; 2 agol; solah: kehidupannya meniru -- Barat, 
pangidupan cara jiema Barat / carah v, bercarah v caran ngcer; cara ktengan (ngadep besik￾besik wiadin ngadep liu): jika dijual - tentu lama akan habis, 
yan adep kte'ngan pasti makelo lakar telah; 
mencarah magi (nugel) cenik-cenik; 2 ngadep cara kte'ngan 
(nugel-nugel); ngécr 
carak v, mencarak v nyé're't (yéh, mal): anak laki-laki itu - nira 
hingga mabuk, anak muani ento nyre't tuak kanti punyah 
carang n sulur; temblle'(waluh, timun, mal): -- carang, don base' 
nguda 
cari v alih; ruruh; 
bercari-carian 1 saling alih; 2 makering-keringan: dia - di 
pasar, ia saling alih di peken; 
mencari ngalih; ngruruh; 
- akal ng6ka daya; - fasal, ngae dadalan; 
mencarikan ngalihang: ia - adiknya pekerjaan, ia ngalihang 
adinné' ga 
mencari-cari ngalih-alih: jangan kesalahan teman, eda ngalih￾alih kepelihan timpal 
pencarian 1 pengupa jiwa; 2 gunakaya; sekaya 
'carik a uk; kest; 
secarik akes tan: dibayarnya den gan uang kertas, bayaha uli 
pipis abidang 
2carik n panyarikan 
3carik n, -- duwe'Huk carik gelah pamimpin (di Lombok) 
4carik n, -- pecatu Huk tanah an anggon pangidupan sasepuh desa 
adat yadin sisian-sisianne"(di Bali) 
carter v sé'wa; 
niencarter nyva; - mobil, ny'wa montor; carteran se'waan: dia sekarang membawa mobil -j, ia jani ngaba 
montor sewaan 
caruh - ceruh 
'caruk v, mencaruk ki v 1 ngupak (nge1t) kulit kayu; 2 nyekak 
2caruk a loba; rakus; 
mencaruk madaran liu-Iiu tur gga1-gga1 
3caruk v mejaguran nganggon senjata lanying (clurit) 
carut a crucuh; pati kacuh: anak kecil itu dari kecil sudah --, anak 
cenik ento uli cenik suba crucuh; 
bercarut-carut mencarut-carut nemah mamisuh pati kacuh 
cas n cak saling benté saling cs 
cat n ce't; cat; 
-- bibir anci; Ipsetik 
catak n sr buyung tapis 
catat v, mencatat v nyatet; 
catatan 1 catetan; 2 patinget; 
mencatatkan nyatetang; 
dicatat cateta 
catu n catu; duuman (daas): ia mendapat rabungan, ia maan 
duman tabungan 
'catuk v mencatuk v nyotol; nyotot; ngotol; 2 noktok; naldal: ayam 
itu - tangan, siap ento nyotol lima 
2catuk n sr palu besi 
3catuk n 1 asinduk padaaran; 2 akan; 3 acég: anak saya makan 
hanyu se --, panak tiang madaar tuah asinduk 
'catur n catur: bermain --, main catur (sekak); 
percaturan, - politik kekencan politik 
2catur skr num patpat 
catut n 1 catut; 2 tang; 
mencatut nyatut: di terminal Bus banyak , di penambangan Bis 
liu tukang catut; 
pencatut tukang catut 
cauk -+ caung 
cauI n 1 sr caul; 2 sr kencrik
caung a cekok pipiné'(kerana sing magigi): Nenek sudah semakin --, 
odah suba sayan cekok pipine' 
cawak a sujnan: wanita itu menarik km -- di pipinya, anak luh ento 
jege/
g kerana sujenan 1 di pipine; 
bercawak cekok cenik: senyumnya -, yan makenyem, cekak 
pipiné' 
cawan n cawan: 
-- pinggan piring; 
secawan acawan: kopi -V, kopi acawan 
cawat n cawet; cota 
cawi n kedis sepit gunting 
caya - cahaya / cebak v, mencebak v ngebe't: - timah, ngebet timah 
cebe los v mencebeloskan v nyelosang: gundukan tanah, 
nyelosang pundukan; 
tercebelos maclos 
cebik v, mencebik v ngajengitin; nge'win: kamu - baru di suruh 
4 1 / kerja, cai ngewerin mara tunde/
nga megae 
cebil 4 cebik 
/ cebir n, secebir akesetan; / akebis; kain -, kain akesetan 
cebok /cebok/ n cedok; 
bercebok makonceng; habis buang air kemudian -, suud meju, 
lantas mekonce'ng 
cebol /cebol/ a kate' ayam --, siap kate' 
cebong n becing-becing 
cebur V cebur; 
mencebur macebur; 
menceburkan: nyeburang; ia bunuh din - diri ke jurang, ia 
memati-mati nyeburang awak di jurailge' 
cecah v mencecahkan nyelebang; - kaki ke tanah, ngenyebang batis 
ka tanah; 
sececah 1 kejep; 2 bedik; kikit; jumput (dedaaran, uyah, mal) 
cecak n cekcek,
cecap v, mencecap v nyicipang; ngecapin; adonan kue, ngecapin 
lakar jaja 
cecar v, mencecar v terus-terusan nyagurin (nmbakin, nakonin, ma!) 
cecat4 cacat 
cece /cece/ n buyut 
ceceh n celak 
cecer Icecerl a berceceran v pacre"tcti: minyaknya - sampai habis, 
1engisn pacre'tcet kanti telah; 
cecunguk n 1 tembuyukan; 2 pacelang (mata-mata); resersa (polisi): 
dapurnya banyak berisi --, paoné liu misi tembuyukan 
'cedera Icederal a miegan; masentilan 
2cedera /cedera/ a cacat; ceda; sengsara 
3cedera /cedera/ a 1 tusang tindih; linyok; 2 mesen 
4cedera Icedera/ a leplep pu1esn 
ceding a kier-kier; puret buahn jeruk itu -- tidak ada dirinya, juruk 
ento puret buahn sing misi ye/ha 
cedok /cedok/ v mencedok v nyendok: di pegunungan orang 
mengambil air - dari mata air, di desa anak ngalih ye'h di 
kalebutani 
cedong Icedong/-4 cedok 
cegah v mencegah v nambakin; ngapialangin: jangan sekali-kali 
keinginannya, eda sajan namabakin kenehné; 
pencegah panolak; bahaya, panolak baya; 
pencehagan panolakan 
cegak a siteng tur sebet: buruh ban gunan itu -- sekali bekerja, buruh 
bangunan ento siteng tur sebet sajan negae' 
cegat v, mencegat v ngadang; nyadang; nambakin; ngapialangin; 
polisi kendaraan di jalan, polisi nyadang montor di jalan 
ceguk-) teguk 
'cek /cek/ n cek; (surat pre'ntah maang pipis teken kantor bang) 
2cek Icekl v mencek v mrksa nye1'hin: sopir sedang barangnya, 
supir sedek mrIksa barangne' 
cekah v bercekah nyibak (buah); belah-belah (di bibih, kulit, ma!); 
mencekah me!ahang (nyepit) nganggon lima: buah man ggis, 
ngembug buah manggis
cekak n secekak n acekal: pegawai bank itu - membawa uang, 
pegawe bang ento acekal ngaba pipis; 
cekaiang -, cikalang 
1 cekam v, mencekam v nrekem; nyagrep: harimau dng kuku, 
macan nrekem nganggon kuku 
2cekam v, mencekam sr tujuk; tilem -, kasur makombi 
cekat, cekatan a sbet: dia orang -- bekerja, ia anak sbet mega' 
cekau v mencekau v nyagrep; nrekem 
cekcok /cekcok/ v mauyutan; mrebat: jangan -- pak, sampunang 
mrebat, Pak; 
bercekcok mauyutan; mrebat 
cekak /cekak/ -+ cekik 
cekel a cupar; demit: dia amat --, ia demit sajan 
ceki n cekian 
cekiber n dangap-dangap 
cekih a, mencekib v engkag; 
tercekih engkag 
cekik v, mencekik v nyekuk: kamu - ic/icr berkeiai, cai nyekuk 
baong majaguran; 
pencekik panyekukan: tali sapi itu putus, tali panyekukan 
sampi ento pegat 
cekuk v, mencekuk v ngeju: — anak kecil, memberi obat, ngeju anak 
cenik, maang ubat 
cekung a cekok (paninggalan; pipi) 
-'cekup v, mencekup v 1 nekep, 2 nakep: up — lalat, nakep buyung 
2cekup -, cekut 
cekur n cekuh, Kaempferia galanga 
cekut v, mencekut v nyumput; milih; up - gabah, nyumput jilijih 
cela v, mencela v nyéda; nyadcad; 
celaan cdaan; cacadan: ia mendapat - dr masyarakat, ia maan 
cidaan uli masyarakat 
ceJah n selagan; 
-- jan selagan lima (jriji); -- pintu engkagan (ege'gan) jianan 
ceIaka a sengkala; kapialang; lacur: -- dia sekarang, sengkala ia 
jani;
kecelakaan kasengka1 
celampak + campak / 
ce!ang v, mencelang v nelik; ne!eh: mata kucing itu -', mata miong 
ento nelik 
tcelangak a mampakan; magagan; mge'gan: pintunya dl keadaan - 
-, jlanané' sedek mampakan 
zcelangak v, -- celinguk tolah-tolih; kipak-kipek: Jan gun -- belajar 
naik kendaraan, eda tolah-tolih muruk memontoran 
ceIangap a nyenyangal; engkap: mulutnya -- saja, bibihne 
nyengangal due'n 
ceIapak v, mencelapaki v nylangkangin: tidak boleh - orang tua, 
sing dadi nylangkangin anak tua 
ceIas-cejus v pesu-mu!ih (jumah) 
ceIat v, mencelat v 1 makecos; makecog; 2 ngamaalang sanget; 
jangkrik itu ditangkap , jangkrik ento dakepa makecos 
'ceIempung v, meincelempung v maclempung; macebur 
2ceIempung n ad sr gegambelan aji kawat (mirib buka rebabé) 
celeng n 1 c1e'ng alasan; 2 sawan celeng; ayan; 
celengan celengan 
ceIengkak-ceIengkok /celengkak-celengkok/ a cak ilak-iluk; likak￾likuk: jalan itu - terus, jalan ento likak-likuk terus 
celepuk n kedis celepuk, Bubo erientalis 
ceLetuk v, menyeletuk v nyelag omong: dia dl pertemuan itu, ia 
nyelag omong di patemuan ento 
celik v 1 nelik; ngedat (mata); 2 ngajinang; buta --, lamur; 
mencelik ngajinang 
ceIoteh /celoteh/ n omong yadin tutur ngacuh; 
berceloteh ngomong (nutur) kangin-kawuh: orang gila itu —, 
anak buduh ento ngomong kangin-kawuh 
'ceIung n cekok (pipi) 
2celung n sr badan gajah, kebo, mal 
ceIup n celub: tukang --, anaké' anlgae'né' ngewarnain kain, mal; 
méncelup 1 nyelebang; nyilemang; 2 nyelup; nganus; 
pencelup yh mewarna anggon nyelub 
ceIuring n ad alat munyi-munyian (gamelan)
ceIurut n munju (Sr bikul cenik) 
celus a 1 celos; lobs; 2 keles; keceng; caplus: cincin di tangannya - 
-, bungkung dilimané' caplus 
celutak a demen naar dedaaran ané' sing pantes daar 
cemani n balacak: ayam --, siap blacak 
cemar a 1 reget; ngecemin; 2 cabul; crucuh; 
menceman nyelekang (ngamitrain): dia suka --- orang, ia demen 
nyelé'kang anak 
'cemara n 1 bulun ikut (sampi muah jaran) manggo ondr tumbak; 
2 cemara (bok); 3 bulun ikut jaran anggon ilih: ayam --, siap 
mabulu cemara; 
2cemara n punyan cemara, Casuarina egnisetifolia 
cemas a keneh inguh tur takut; ngepuyep; 
mencemaskan ngibukin; nginguhin; 
kecemasan kaibukan 
cemat v, mencemat v ngedeng prau aji tali penegulane 
cembe rut a sebeng merengut (mrangus) 
cembul n pabuan tembaga (slaka) 
cembung n cemul (pipi); ngonjol 
cemburu a 1 cembur; selang; resiko; 2 jela; ir-ati: ia -- saja kalau 
lakinya pulang malam-malam, ia cemburu due'n yan an muani 
mulih peteng-peteng 
cemek /cemek/ a 1 buta ané'h; 2 buta nelik 
cemekian n ad sr punyan-punyanan, buahné' manggo ubad urus￾urus, Croton tiglium 
cemer /cemer/ a cemek 
cemerlang a 1 nyalang; galang ngacebuah; 2 ngrde'p; makenyah; 
kecemerlangan kamelahan 
cemeti ii perut: -- dewa, tatit; 
inencemeti mecut: - kuda sampai larinya cepat, mecut jaran 
apang plaibné gancang 
cemomot n daki (di mua) 
cemong /cemong/ a mrué's-rue's (muan) 
cemooh n jejailan; cecadcadan;
mencemohkan ngandapang; nganistaang; nyailin: jangan - 
nasehat orang, eda ngandapang piteked anak; 
cemoohan jejailan; cecadcedan 
cempa jw n ad jenis padi 
cempaka n 1 punyan cempaka spt -- gading atau -- putih, cempaka 
putih, Michelia alba; -- dadu atau -- kuning; cempaka kuning, 
Michelia champaka, 2 mirah cempaka; 
cempe dak n punyan cempedak, Artocarpus champeden 
cempek a brkmk di tanggune kainnya --, kambenn brkmk di 
tanggunne' 
cempeng a compéng; keph di tanggu: genting rumahnya -- kena 
batu, genteng umahne' compng kena batu 
cemperling n ad sr kedis tuu-tuu, Aplonis srrigatus 
cemping n uk-ukan kamben 
cempung v, mencemplung(kan) v nylempungang; nyeburang; 
cempoa n cempoa (ketkan Cina) 
cempuIing n tempuling 
cempung n munyin barang ané' ulung di yé'he; 
mencempung 1 maclempung; 2 macebur (di yé'h) 
cempurit n katik liman wayang 
cemuk n kulit pete', kacang, ma! 
cena /cena/ n 1 bukti; 2 !aad tatu ané' suba was; suba was (siap ane' 
magocek, ma!); 
kecenaan suba ada bukti (mabukti) 
cenangau n balang sangit 
cenangga n cacad di awak (aba-abaan uli cenik) 
cenangkas n sr pedang (sadu) 
cendaIa a le'ngke'ng (munyi): kalau terlalu -- berbicara, cai bes 
lengkeng mamunyi 
cencaIuk n gerang testes 
cencang v tektek; é'bat; cahcah; 
mencencang ngbat; 
cencangan 'ebatan: - daging, ebatan be 
cencaru n ad sr be' pasih 
cencawi n ad sr kedis
cendana n punyan kayu ané' bonne miik; 
-- jauggi cenana barak, Pterocarpus santalina; -- kuning cenana 
mawarna kuning; - semut Exocarpus latifolia 
cendawan n oong; 
-- bulan oong bulan; -- batang oong an tumbuh di carang 
kayuné ané tuh 
bercendawan tumbuhin oong 
cenderasa n ad pedang sakti 
cenderawasih n kedis ané'dawa ikuhne, ane ada di Irian Jaya; kedis 
dewata, Paradisidae 
cendol /cendol/ n jaja ané' melakar aji tepung baas tur macam pur aji 
yeh gula teké'n santen 
cenduai n guna-guna (mantra) anggon ngalih anak luh 
cengal n ad sr kayu di alas, ang on lakar umah, mal Balanocerpus 
cengam v, mencengam v nyaplok: buaya mangsanya, buaya 
nyaplok amahanné 
cengang a tercengang ngob: Bapak melihat orang berlatih si/at, 
bapa ngob mabaiih anak muruk silat 
cengar-cengir v kenyar-kenyir; kenyem-kenyem: wanita itu -- ketika 
dilirik pria, anak Iuh ento kenyar-kenyir dugas tinggalin anak 
mwani 
cengbeng n ad rainan Cina 
cengong /cengeng/ a 1 blengih; 2 brengé' nge'rngé'n: kamu -- sekali, 
cai blengih sajan 
cengir-cengir v kenyar-kenyir; kenyem-kenyem 
cengkal n 1 sr sesikutan dawa; 2 panunjang kambe'n (suud masunat) 
cengkam v sarap; sagrep; 
mencengkam nyagrep; 
cengkaman sagrepan 
cengkaruk n ad jaja an(melakar aji nasi majemuh lantas magoreng 
(mauyah-uyah) 
cengkau v, mencengkau v nreken; nyagrep: harimau -- lawannya 
dng kuku, macan nrekem musuhné' nganggon kuku 
cengkeh -, cengkeh 
cengkeling 4 sengkeling
cengkeram v 1 sarap; sagrep; 2 pipis pancer; kantah; 
cengkeraman sagrepan; 
mencengkeram nyagrep: kuku kucing itu keras sekali, 
sagrepan kuku miong luh keras sajan 
cengkerama v bercengkerama v 1 nglanglang ulangun; 2 
magegonjakan: dia di hutan, ia nglanglang ulangun di alas 
cengkerawak n ad kedis cucakrowo, Trachycomus zeylanicus 
cengkering n ad sr punyan kayu, Erythrina ovalifolia 
/ - cengkih n 1 punyan cengkeh, Eugenia aromatica; 2 ad kartu lelangan 
(kiaver, kelor) 
cengkir n bungsil; 
-- kelapa bungsil nyuh 
'cengkok /cengkok/ a 1 bengkot; tgo1; 2 sengkok; 3 jé'ngkr; up 
2cengkok n sr bojok (lutung) 
'cengkung v, bercengkung v negak sambil ngelut entud 
2cengkung a cekung 
cengkuyung -4 tengkuyung 
centadu -) sentadu 
centil - sentil 
centong n 1 cé'ntong; 2 ceiiok; 
-- nasi siduk nasi (siut); 
mencentong nyendok: nasi, nyendok nasi 
centung a jambul (kuncir) kedis, mal 
cenung a tercenung bengong 
cepat a enggal; gangsar; laju; gasir; becat; gancang: jalannya --
sekali, ja1ann gangsar sajan; 
-- mulut lancang; 
mempercepat ngaé' apang gangsar; 
kecepatan kabecatan 
cepeng /cepeng/ num pc'sé'r (atengah sen) 
ceper /ceper/ a 1gsë'r (piring, mal) 
cepiau n capil 
cepu n sr cecepu 
cepuk n pabuan 
ceracap n ad sr kempli
ceracau a menceracau v ipit; enenan: tadi malam dia -, ibi sanja 
ia ipit 
cerah a terang; galang; sinang: cuaca semakin --,dinan' sayan 
ngalangan 
cerai v palas; belas; biat; 
- berai buyar; sempiar; magaburan; pablesat; 
bercerai mabelasan; 
menceraikan melasang; malasang; dia adiknya krn bertengkar 
ia melasang adinë' krana mauyutan 
cerakin n 1 pacrakin; 2 ad sr punyan kayu, Croton tigglium 
ceramah n 1 ngrcak; 2 cramah; pamidarta 
cerana n crana; pabuana 
cerancang a, bercerancang pacré'nggah: gigi harimau itu -, gigi 
macan ento pacrnggah; 
bercerancangan pacrnggah 
cerang n lalacakan 
ceranggah a pacrranggah; ré'nggah 
cerap a madingehang: kurang --, kuang madingehang; tak --, sing 
nawang; 
mencerap ningehang; nanggapin: dia sedang di radio, ia sedek 
ningehang orta di radio 
cerat n sr monmon caratan yadin tko 
ceratuk v, menceratuk v negak masadah nguntul 
ceramat n sr panah api; roke't 
cerbak a madaar sing milih apa; rakus 
cerca n jejailan an kasar; temah; pisuh; opak; 
mencerca(i) nyadcadin; misuhin; nemahin; ngwuin: murid itu - 
temannya, murid ento misuhin timpa1né 
cercaan jejailan ane' kasar; temah 
1cercak n bunk agigis 
2cercak -+ ceracap 
cercap v pakecoscos pesu (be, mal) 
cerdas a dueg; orangnya -- berbicara, j1eman' dueg ngomong; 
kecerdasan kaduegan 
cerdik a 1 dueg; pradnyan; 2 celih; liu ngelah daya; celut
cere Icerel n padi cicih 
cerecek /cerecek/n ad sr be' tukad 
cerek Icerek/ n caratan; ktel: air hangatnya ada di dalam --, yéh 
angetne mawadah caratan 
cerewet /crewet/ a nyd'ny 
ceri /ceri/ n punyan kayu (bunga) 
ceria adv fling; nirmala; suci 
ceriga n curiga; pedang 
ceritra n 1 tutur; 2 satua 
bercerita mesatwa; 
menceritakan nuturang; nyatuaang 
cerita n - cerita 
cerkau v, mencerkau v nrekem; nyagrep; - cekau 
cerIang - cemerlang 
cerlih n clekitikan (semal kitik), Callosciurus 
cermai n punyan cermn, Phyllanthus acidus 
cermat a 1 urati; nitik; 2 inih; 3 tangar; 
tercermat paling urati; 
kecermatan kawratian: - bekerja menjadi pembicaraan orang, 
kawratian megae" omongan anak 
cermin n meka; 
bercermin mameka; masuluh; 
mencerminkan ngrawatang nyenahang 
cerna v 1 nyag ece'h (dedaaran di basang); nyag; 
pencernaan 1 unduke' ngenyagang dedaaran di basange; 2 
kebentukan; baang wayah 
ceroboh a 1 tle'man; 2 patlanjuk (tusing trepti) 
cerobong n semprong (di kapale" yadin di pabrike) 
cerocok n 1 tanggul (di pasisi); 2 tembok ,pangempel ombak (di 
pelabuhan); 3 krteg ani ngoljol kapasihe 
ceronggak -, ceranggah 
cerpeiai n mahumah (Sr lubak), Hespestes 
cerpu n sr tlumpah 
'cerucup n tajep buka busung
mencerucup pacrnggah (buka duin): gigi binatang itu tumbuh 
-j, gigi buron ento tumbuh pacre'nggah 
2cerucup n ad padang ané' lanying-lanying tur seger, Chrysopogon 
aciculatus 
cerucut 4 celurut 
ceruh v seruh; 
menceruh nyeruh: ia - beras hingga putih bersih, ia nyeruh baas 
kanti putih bersih / 
ceruk n 1 gook buka sombahe tegeh; 2 clekedokan cenik; 3 sepakan 
rurung (pateluan, mal); 
menceruk ngaé' song di tanahé' 
cerutu n (roko) crutu 
cet /cet/ n -+ cat 
cetak /cetak/n 1 ctak; 2 panyitakan: barang --, (buku, mal); barang 
ane macetak 
cetek n deken ngampar 
cetera ki n catra; pajeng agung 
ceteria ki n satria; pangarep (prajurit) 
'ceti /ceti/ n anak keling an6 nyalanang pipis, mapanak ged 
2ceti Icetil n jomblang; ceti 
cetok /cetok/ n centong 
cetus v, mencetuskan v ngeplugang; ngendagang 
cialat a lacur 
cibir v, mencibir ngadapang; nge'wéin; mal; anak kecil itu suk 
anak cerik ento demen nge'we'rin 
cibuk - cibok 
cicil v cicil; 
mencicil nyicil (utang); mayah mindring; 
cicilan mindringan: barang itu di bayar -, barang ento mabayah 
aji mindringan 
cicip v, mencicipi v ngicepin (dedaaran); mintonin; 
cicit n buyut 
cidera -, cedera 
ciduk v menciduk v nangkep: polisi penjahat itu, polisi nagkep 
penjahat ento cigak n bojog; lutung 
cih p cak bh (deduuh nyihnaang tusing demen) 
cik n na; bibi; maman 
cikal bakal n purus desa; kawritan desa (anak an panyumu 
ngujukang desa) 
cikaiang n b cekalan (tongkol) 
cikar n gedebeg, cikar; glinding 
cikut n jk, cikutan v sigsigan; cekutan: anak ilu makan hingga 
anak ento madaar kanti cekutan 
cili n tabia 
cocok v, mencocor nanjung: ia - bola saja tidak bisa, ia nanjung 
bola dogen tusing bisa 
cilik n cenik; cerik 
cinplong n sr mongmongan; kocokan 
Cina n Cina 
cincang v cencang 
cincau n 1 CU (Sr inem-ineman) 2 punyan daluman, Cyclea barbata 
cincin n bungkung; 
-- kawin bungkung secirtn anak suba makurenan; 
bercincin mabungkung: banyakjari tangannya --, liu jriji limane 
mabungkung 
cincong n piegan; prtbatan; banyak --, liu ngelah daya 
cinta n 1 sih; 2 tindih; 
bercintaan makasihan; madedemenan; 
tercinta and kesayangang pesan 
cintamani n manik cintamani (manik sakecap) 
cipta v, mencipta v ngregep; ngacep; ngasti; 
menciptakan 1 ngadakang; 2 ngawi; 
ciptaan 1 adak-adakan; 2 awi-awian; 3 pagae (pakardi) 
cir-cir n gongstng 
cin n ciri; cihna; tanda; 
berciri macin; macihna; 
bercirikan nyihnaang 
cint n 1 tai; degdegan; tanekan; 2 ampass; lipi awan; lipi aon;
tercirit ngencit: dia banyak ma/can daging hingga -, ia liu naar 
be kanti ngencit 
cit n lakar kecit 
'cita n rasa; keneh; 
--rasa jaan 
cita-cita: acepan; tetujon; 
mencita-citakan: 1 ngedotang; ngameledang; 2 ngrawatang di 
keneh: - nya menjadi guru, acepanne' dadi guru 
2cita n lakar kecit 
ci0 n arak (Sr inem-inem an ngranaang punyah) 
cium v diman; 
berciuman madiman 
mencium 1 niman; 2 ngadek; 
tercium 1 kadiman; 2 ngehanga; 
pencium cunguh; 
penciuman pangadekan 
ciut a ciut; cupek; kelet: celana anak kecil itu --, jaler anak cenik 
ento kelet; 
menciut nyenikang: modalnya berda gang semakin -, modalne 
medagang sayan nyenikang 
coang a, bercoang pacrenggh: bedil dan tombak bagai ranting -, 
bedil dan tumbak cara carang pacrnggh; 
bercoangan pacre'nggh 
coba v tegarang; coba: -- lihat kalau-kalau ia ada di rumah, tegarang 
tinggalin sajaan ia ada jumah, 
mencoba 1 negarang; nyobak(in) 2 mintonim; 
percobaan 1 tetegar; 2 ujian 
cobak-cabik -, cabik 
cobah n pacoban (gaena aji tiing, tanduk, kau mal) 
cobar-cabir - cabik 
cobek /cobek/ n panyantokan 
cobIos v, mencoblos v nusuk kanti tembus; 
pencoblosan caran nusuk: orang yg sudah dewasa berhak - 
tanda gambar pd pemilu, anaké' an suba kelih menang nusuk 
tanda gambar di pemilu
'cocok v 1 tusuk; 2 cucuk (tlusuk); 3 apenusukan; apenyuluhan; 
mencocok nusuk (aji jaum, dui, mal); nyohcoh; nyelek; nyotot; 
niusuk (cunguh kebo, sampi, mal); nyuluh (nganctin) woh￾wohan, ma!: dia - serba kacang-kacangan, ia mapula-pulaan 
sarwa kacang-kacangan; 
- tanam mapula-pulaan; 
2cocok a cak 1 patuh; anut; adung; cocok; 2 beneh; 3 cumpu; 4 
setuju: saya -- den gan pendapat dia, tiang patuh teken papineh ia; 
mencocokan nyocokang ngadungang; 
kecocokan adung: kalau sudah ada kamu boleh kawin, yen 
suba adung cai dadi merangkat 
codak, mencobak v nengok; medengokan: ia - ke tempat 
permandian perempuan, ia madengokan ka tongos pamandusan 
anak luh 
codet /codet/ n Iaad tatu (di mua, gidat, ma!) 
codot n sr le!awah 
cogan n 1 sr kob'r (anggon ciri); 2 sesenggak 
cokek /cokek/ n ige!-igelan joged 
cokelat n 1 punyan sokiat (cokiat), Theobrama cacao; 2 dadu wayah 
coket /coket/ v, mencoket v nyo1k 
cokmar n sr gada ged' 
cokok mk v, mencokok v ngejuk (siap, be, mal) 
cokol, bercokol v 1 ngoyong; ngocokang; 2 nyontol: dr tadi dia - 
di sana, uli tuni La nyontol ditu 
colak -, culak 
colek num co!é'k; 
mencolek nyo1'k: bubur, nyolek bubuh; 
secolek acoie'kan 
coIok v, mencolok v 1 nyotol (nyotot) mata; 2 ki ngilis (terang 
ngenah); 3 masuk (nyoblos): - tanda gambar pemilu, nyoblos 
tanda gambar pemilu 
coIong v, mencolong v mamaling 
coIot v, mencolot v makecog; makecos (katak, mal) 
comber n comberan jlinjing tongos meju, got 
comblang n ceti
comeh n sr jënggot duur jagur beten bibih 
tcomel /comel/ n cenik deng1 
2comel /comel/ v, mencomel v ngomI; ngam1me1 
coinelan om1an: ia masuk ke kamar sambil tak keruan, ia 
macelep ke kamar sambil ngam1mI sing karuansing karuan 
'comot a maong makendong sing deki! 
2comot v, mencomot v nyaup; ngemel; ngesop: nasi uduk, ngesop 
nasi uduk 
compang-camping a uek brengbeng (kamben,baju, mal) 
compeng a uk bre'ngbé'ng (kambn, baju,mal) 
compeng a uk di tanggu 
compoh a tukang jakan (di kapa!) 
condong a sondoh; sndh; ngesg; soyor: matahari sudah -- ke 
barat, matahari suba ngeséng kauh 
conet n kenjir; tanggun kumis, tanggun ikuh, ma! 
congak v, mencongak v 1 nyungenget; nulengek; 2 hitungan 
itung apalan; 
mencongakkan nungadahang sirah (mua) 
congek n 1 curek; 2 bongol 
congget a, tercongget-congget a kuta!-kutil (ikuh) 
congkah-cangkih a patlanjuk; paslengkat 
'congkak a sombong, angkuh; mrekak: -- bongak (bongkah), bersombong; 
kecongkakan n kesombongan; kapongahan 
2congkak n ad sr kerang: main --, maciwa 
congkel -, cungkil 
congklang v, mencongklang v nongklang (jaran, sampi, ma!) 
congkong n umah pajagaan 
congo n tukang copt 
congok, mencongok v jegjeg (majujuk) 
congol, mencongol v ngonjol 
congor n moncong (bungut cIng ku!uk, me!) 
conteng n centreng; 
conteng-moreng contrang-contreng: bajunya kena tinta, 
bajune contrang-contreng kena tinta
contoh n 1 pinton; conto: mi dulu pakai -- satu, en1 malu anggon 
pinton abesik; 2 tulad; tetuladan; 3 pola; mal; 
mencontoh nulad; nuutang: hasil pekerjaan itu - temannya, 
pikolih pegaen ento nuutang timpa1n; 
mencontohi maang conto 
contong n kojong 
copet /copet/ n tukang copt; 
mencopet nyopt; orang itu - uang di pasar, anak' ento nyopt 
pipis di peken; 
pencopet tukang co )et; / 
pencopetan unduke nyopet; 
kecopetan k1angan krana copeta 
coplok a caplus 
copot a ketus; kecong; ke1's: giginya sudah riga --, gigin'suba telu 
ketus; 
mencopoti 1 ngelesin (nglusin); ngelus; mutbut; ngabut; musbus; 
nustus; 2 nyundang (maga): - pakaian, ngelus pak'an; 
pencopetan unduke' ngelus 
corak n 1 gambar pepindan; 2 dasar warna (kamben; lakar baju); 3 
tetujon: -- politiknya tidak tegas, tetujon politiknl tusing seken; 
bercorak macorak; marupa; nganggon corak: kain - batik yogya, 
kain marupa batik yogya 
corat-coret a corak-cork; contrang-contrng; 
corek /corek/ v cork; 
mencorek nyork; nyort (tulisan) 
coreng /coreng/ v contre'ng 
-- moreng contrang-contre'ig; 
bercoreng macontre'ng: mukanya -- moreng orang, muane 
macontre'ig aji adeng; 
mencorengkan nyore'kang; 
tercoreng kena contrng 
coret /coret/ v, torek; / 
-- moret corak-corek; 
mencoret nyoret; nyorek; 
dicoret coré'ta; nyorék
coro n tembuyukan 
'coróng n 1 semprong; 2 corong; keker; 3 crongcong: -- lampu, 
sentolop; -- radio, mik; 
2corong n senter; suryakanta; 
mencorong ngencorong 
corot n monmon caratan; ce're'tan; caratan 
cotok n cucuk; patuk; 
mencotok nyotot; nyotol; ayam - beras, siap nyotol baas 
cuaca n 1 galang; n&té' (matanai); 2 paundukan galang (matanai) 
muah paundukan angin 
cuai n ganjih; kuang melah; sedeng melaha; dumalada; 
mencuaikan ngandapang; nganistaang; ng1emé'nang: fan gan 
pemberian orang, eda nganistaang pabaang anak 
'cuak a sr buron (kebo, gajah, mal) ane anggon papikat 
2cuak a takut; jejeh 
cuang - coang / 
cuar, mencuar v pacré'nggh: tiang --, tampul pacre'nggeh 
tercuar pacrenggeh 
cuat v -3 cuar 
cubit v, mencubit v nyigit; ngintel: - paha, ngintel paa; 
secubit ajumpit 
'cubung 4 kecubung 
2cubung n, cubung-cubung uled buyung bangk 
'cuca, mencuca ki v ngrumun 
2cuca n ki sr mantra (japa mantra anggon ngubadin, mal); 
mencuca ngemantrain (penawar sakit, kekebalan, mal) 
cuci v umbah; 
-- math ngalih kangen paninggalan; -- muka masugi; -- rambut 
ambuh; -- tangan 1 pabasehan lima; 2 tusing milu-milu; -- perut 1 
ubad urus-urus; 2 banyolan; -- mulut naar amik-amikan suud6 medaar; 
mencuci manting; masehin: mu/ut, makemuh; - rambut, 
mambuh; 
cucian pantingan; umbah-umbahan; basehan 
2cuci v maki 
-- maid tetemahan; pepisuhan cucun cucu; 
bercucu macucu: saya sudah - dua, tiang suba macucu dadua; 
cucunda n cening cucun tiangé 
cucuh v, mencucuh v ngisep: - rokok, ngisep roko 
cucuk n cucuk; cocor: -- ayam, cucuk ciap 
cucup v, mencucup v ngesep; nyepsep; nyedot; nyiup: kamu suka - 
permen, cai demen nyepsep manisan: benak, nyedot getih 
1cucur v, bercucuran v ngecor; nget1 (yh mata): darahnya -, 
ngocor (nget1) getihn 
mencucurkan ngeté'lang: - air mata, ngetlang yeh maya; 
cucurkan kete'lan: - air hujan deras sekali, ket1an yé'h hujane 
bales sajan 
2cucur n tiang (tampul) layar prau: layar --, layar bucu telu 
cucur n ad jaja, melakar aji tepung baas tur gula (barak), lantas 
magoréng 
'cucut n be' kakia, Pleurotremata 
2cucut v, mencucut v ngaras ngedot; ngisep; ngiup 
cugat v, mencugatkan v ningtingang (sirah): aku berenang dan 
kepala ke atas permukaan air agar dapat bernapas, tiang ngomong 
tur ningtingang sirah ke duur ye/he/ apang dadi mangkian 
cuik n be pindang 
cuil v, mencuil v nundik; nyulik; nyolek: ia - anaknya seraya 
menunjuk laki-laki yg datang menuju mere/ca, ia nundik panakne' 
nyaru nujuin anak muani teka maakin 
cuk n tembiluk; budeng (uled yeh): bak airnya banyak berisi --, bak 
yehne liu misi tembiluk 
cuka n cuka; 
-- jawa, cuka ane' melakar aji tuak 
cukai n bea; cuk; dudukan: peda gang yg berjualan di pasar harus 
membayar --, dagang an madepan di peken patut mayah 
dudukan; 
bercukai kena ba: barang-barang untuk dipakai sendiri; tidak 
-, barang-barang and' anggon pedidi sing kena bea 
cuki v, bercuki v maceki (dom): tiap hari kerjanya - saja, sesai 
I , / gaene maceki dogen
cukin n kain cenik penabeng tangkah (di sedek madaar) 
cukit n garpu (maangon ajak sinduk) 
cukong n bandar ane ngelah modal liu; 
mencukongi maang pipis anggon modal; ngamodalin 
cukup a ad genep; sedeng; nyandang; tegep; 
berkecukupan ngabhin; nglebihin; hidupnya di kota -, hidupn 
di kota ngabhin; 
mencukupi ngenepang: ia pasrah menjual emasnya untuk 
biaya berobat, ia tulus masne' anggon ngenepang ongkos maubad 
cukur v, bercukur v macukur: kamu harus - krn berambutpanjang, 
cai apang macukur krana mabok dawa 
cula n cula (badak) 
culak n ad sr punyan-punyanan, Callicarpa mingayo 
culan n punyan pacar cina, Aglaia odorata 
'culas a kiul; lekig: anak ins -- sekal4 anak ento kiul sajan 
2cuias a bogbog; sing jujur: kalau -- kepada Ibu, cai melajah bogbog 
tekn mmé 
keculasan kabogbogan 
culin baju kutang: -- gadis itu lepas, baju kutang anak luh ento kelé's 
'culik n kedis culik-culik, Chalcococyx honorata; 
culik-culik kedis culik-culik 
2culik, v nienculik v memedi; 
penculik anak an ngejuk tur ngengkebang jelema; 
penculikan unduk ngejuk tur ngengkebang jelema 
cuma adv cak 1 tuah: -- sedikit, tuah abedik; 
cuma-cuma 1 tan paguna; nirden; 2 tiing wayah; (luput bé'a); 
prai; sekalian orang boleh menonton dng -, makejang anake'dadi 
mebalih tur tusing mayah 
cuman -) cuma 
cumbu v, bercumbu-cumbu v 1 ngajum; ngéiyor; 2 makekedkan; 
3 mageguyonan; saling asihan: dia sedang - dng kekasihnya, ia 
sedek saling asihan ajak tunangan 
bercumbu-cumbuan saling asihan; mageguyonan; 
cumbuan geguyonan; enyoran: - pemuda itu menyebabkan wanita 
jatuh cinta, ényoran anak muani ento ngranaang anak Iuh demen cumi-cumi n be kenus, Ommastreephes sloanipacificies 
cuming p cak tuah; wantah 
cunan n sepit (penyepit) cenik 
cundrik n suntrik 
cungap a cungap-cungap a angseg-angseg; sengal-sengal; larinya 
---, plaibne angseg-angseg; 
mencungap sengal-sengal; slegak-slegak: makan sampai -, 
madaar kanti slegak-slegak 
cungkil n panyeluhan; panylumbitan; cungkil; 
mencungkil nylumbit; nyungkil: - kelapa, nylumbit nyuh; 
pencungkil cungkil 
cungo n copet 
cunguk - cecunguk 
cungur n moncong 
cupai a engsap; ngesapin; 
mencupaikan ngesapang: dia - dengan janjinya, ia engsap teken 
janj me 
'cupak n c'ng; 
secupak num acée'ng: membawakan - kpd anaknya, ngabaang 
Was ace'e'ng teke'n panakne; 
mencupak nimbang: - ha rang yg diterima, nimbang barang ane' 
terimana 
2cupak n tendas cangkleng 
'cupang n tanda barak laad cegutan yadin cerekan di awake' 
2cupang n ad be/ pasih 
1 cupar a demen patikacuh; 
mencupar ngomong sing karuan: diii sakit keras hingga -, ia 
sakit keras kanti ngomong sing karuan 
2cupar n cupur 
cupet a 1 kuang sedeng; sing cukup (dawa, mal); 2 cupek 
cuping n don kuping tongos subeng: 
-- hidung abangan cunguh; 
bercubing misi pangisian; misi katik (cangkir, mal): can gkir 
besar -, can gkir gede misi pangisian 
cupit; 4 supit
cuplik v, mencuplik v nedum; nulad; 
cuplikan tetedunan; tetuladan: mi merupakan - dr sambutan 
ketua, anI mula tetuladan uli piteket ketua 
cupu n 1 cecupu; 2 bungut lesung 
cur n munyin yh muncrat, mal 
cura n 1 geguyon; olok-olok; 2 lucu: semuanya mereka berbuat --, 
makejang ia nga geguyon 
curah, -- hujan n ulungan ujan; 
mencurahkan 1 nuruang; mre'okang; ngembahang; 2 nyolosan 
- perhatian, nyolosang keneh; 
tercurah; te'mbok; tngkob; mabrok; 
curahan te'ngkoban: air itu deras sekali, t'mbohan yeh ento 
keras sajan 
curat v, mencuraikan v nge1sang tegulan: ia - kayu bakar, ia 
nge1sang tegulan saang 
curam a dalem (jurang; gré'mbngan; pangkung): jurang yg --, jurang 
ane' dalem; 
mencuram dalem: sayan dl laut itu - dr pantainya, pasih ento 
sayan dalem uli pasisi 
curang a corah; linyok; madaya je1é' 
mencurangi ngelinyokin: - musuh, ngelinyokin musuh; 
kecurangan kacorahan: Jan gan memperlihatkan -, eda 
nge'dengang kacorahan 
curat v, mencurat v ngecir; ngecor: air itu - dr ceret, yh ento 
ngecir uli ceratan 
curi v, mencuri v 1 mamaling; 2 nglaksanaang (nlaksana) aji 
sesiliban; 
curian barang palingan; 
pencuri dusta; maling; 
kecurian k1angan 
'curiga ki a curiga (kadutan): tentara berperang bersenjatakan --, 
tentara masiat masenjata kadutan 
2curiga a sengsaya; sesika; selang; 
mencurigai basengsayaina: dia - mencuri barangnya, ia 
sengsayaina ngamaling barangne;
kecurigaan kasengsayaan 
curik n ad sr golok bawak 
curna ki v nyag nch 
curu v, mencuru v mejunang yeh; mising: dia banyak makan daging 
la war hingga -, ia liu naar be' lawar kanti mising 
cutak num (uma): 
cutakan tebihan; 
secutak petani itu men ggarap sawah -, petani ento ngarap uma 
atebih 
cuti n cuti; luput gae' pegawai banyak men gambil -- krn hari raya, 
pegawe liu nyemak cuti krana rainan